Chào mừng bạn quay trở lại, với What Matters – EP 24, tập đặc biệt và những câu chuyện: matters.
Thi thoảng có những buổi sáng như sáng nay, mình thức dậy sớm hơn bình thường, mở cửa, ngửi mùi cơn mưa ban mai, chầm chậm nghe tiếng chim lích chích chuyền cành và hót khe khẽ dưới những tán cây – khe khẽ thôi vì âm thanh sôi động của một thành phố đang phát triển, với inh ỏi còi xe, tiếng động cơ, tiếng người trao đổi dù ở khoảng sớm mai, cũng đủ nhộn nhịp để lấn át câu chuyện của những chú chim bé nhỏ.
“Thế giới thuộc về những người thức dậy sớm”, có một ai đó đã nói câu nói này.
Mình vừa nhẩn nha đọc cuốn sách yêu thích “Buổi sáng khó quên và những bản tình ca dang dở” vừa mỉm cười, nghĩ thầm, có lẽ đúng.
Nếu không có những khoảng lặng, trước một ngày mới, mà ào đi trong guồng quay của đời sống, làm sao mình đã có thể cảm nhận những thanh âm ấy? Người ta vẫn thường nói vui với nhau, có hai nhóm người mà năng lượng của họ sẽ tối ưu hơn khi làm việc ở khoảng thời gian phù hợp, một nhóm thuộc về những sớm mai, còn một nhóm thuộc về những đêm muộn. Mình từng thuộc về nhóm đêm muộn, với không biết bao nhiêu đêm thao thức, vì những ý tưởng, những tự vấn, và cả những khoảnh khắc tìm ra câu trả lời.
Vậy mà khi thời gian qua đi, những điều tưởng như không thay đổi, lại có thể thay đổi được. Kỳ lạ thật. Từ một người thuộc về những buổi đêm, tới một ngày, mình lại thuộc về những sớm mai. Anh đang chuẩn bị đi làm, Khôi vẫn yên bình ngủ giữa những ngày hè, mình bật headphone, đóng cửa tạm biệt những xao động bên ngoài, và playlist mà mình chọn?
Ngây thơ như sớm mai, từng trải như biển cả (Young as morning, old as the sea – Passenger), như một EP mà mình đã viết trên What Matter, ở chế độ lặp lại tất nhiên rồi.
Nhưng có một điều sẽ ít thay đổi, nếu đó đã là những thứ sâu kín và gốc rễ của ta – dù đi qua bao nhiêu năm tháng. Hôm trước L nói với mình, chị thấy Linh vẫn thế, sau tất cả, dù năm năm rồi mình chưa gặp nhau. Mình mỉm cười đáp lại chị, xúc động: Chị, em cảm ơn vì đã thấu suốt em, đã “nhìn ra” em. Đúng, em vẫn là cô gái 5 năm trước chị gặp, hoặc 10 năm trước, lúc mình mới quen nhau.
Làm sao có thể sống, mà chối bỏ đi gốc rễ của mình phải không chị?
Sau những chia sẻ ấy là một khoảng trống khi cuộc hội thoại giữa hai chị em trở thành một thứ im lặng, nhưng dễ chịu. Giữa khoảng không mênh mang không lời ấy, thực tình, lại có nhiều điều đã được thấu hiểu, không phải giữa hai con người, mà giữa chính từng người, với bản thân mình.
Mà điều ít thay đổi ấy là gì?
Là dù là một “early bird”, hay “night owl”, mình đã luôn thích thú với việc tự soi chiếu cuộc sống, và chính mình – reflection. Những ngày trước Hà Nội mưa, mưa dữ dội, mình ngồi lọc và sắp xếp thư mục để chuẩn bị cho một số dự án, nhưng cũng chẳng hẳn chỉ lọc và sắp xếp thư mục – mình cũng đã lọc và sắp xếp lại chính lòng mình.
Có một câu hỏi đã khởi lên, và trở đi trở lại:
Vậy rốt cuộc, ý nghĩa cuộc sống này là gì?
Mình đem câu hỏi này đi hỏi người đầu tiên, người đầu tiên lắc đầu – anh chưa nghĩ đến, anh còn bận nhiều thứ lắm, mà tại sao Linh lại tự mình dằn vặt những câu hỏi nhiều suy tưởng này làm gì? 🙂
Mình đem câu hỏi này đi hỏi người thứ hai, người thứ hai né tránh – hay là thử tìm kiếm trên Google? 🙂
Mình thử hỏi thêm người thứ ba, người thứ ba thành thật – anh nghĩ mình chưa thể trả lời Linh được.
Đêm ấy Hà Nội vẫn cứ mưa, trong không gian yên ắng và phẳng lặng của một đêm hè, mình xoay người, khe khẽ đeo tai nghe và nghe câu chuyện của một người đàn ông…
Một người đàn ông, 60 tuổi, một chiều thấy cuộc sống tẻ nhạt, nhưng ông không muốn mua một tờ New York Times, mà muốn đo lường ý nghĩa cuộc sống của mình?
Cuộc sống mà có thể đo lường được ư?
Mình nghĩ. Nhưng Clayton đã thử và giờ khi đã gặp Chúa, mình đoán có lẽ Clayton đã trả lời được.
Khi nghĩ tới việc đo lường ý nghĩa cuộc sống, Clayton đã tò mò: Liệu ý nghĩa cuộc sống của ông, có phải được đo bằng những thành công ông có được, bằng địa vị xã hội của ông, bằng số dư trong tài khoản, bằng sự viên mãn trong hôn nhân, bằng thành tích của con cái, bằng chỉ số sức khoẻ, hay bằng gì?
Mình nhớ lại cuộc trò chuyện về ý nghĩa cuộc sống với người bạn thứ ba. Thực ra khi bảo mình, anh chưa trả lời được câu hỏi ý nghĩa cuộc sống, anh cũng đã đồng thời hỏi mình:
Vậy với Linh, ý nghĩa cuộc sống là gì?
Mình đã để ngỏ câu trả lời, từ tận ngày đó.
Cho đến đêm hè ấy, khi nghe Clayton nói về việc đo lường ý nghĩa cuộc sống và việc khi lên thiên đường gặp Chúa, Clayton sẽ nói gì… mình cũng chợt nghĩ về câu hỏi của người bạn thứ ba: Có vẻ mình cũng chưa có câu trả lời.
Làm sao mình có thể trả lời cho một câu hỏi mà nhân loại đã tìm kiếm hàng bao năm nay, vẫn chẳng có câu trả lời?
Làm sao mình có thể cơ chứ?
Đêm đó, khi cũng tương đối bất lực với việc trả lời câu hỏi muôn thuở, mình đã thiếp đi lúc nào không hay, trong chập chờn về định nghĩa của những hành trình. Có phải, rồi chúng ta ai cũng sẽ có những hành trình dài, và rất riêng của mình? Từ những ngày sinh ra, đến những gì nhận ra mình say mê điều gì, hạnh phúc và khổ đau bởi điều gì, đau đáu thật nhiều bởi điều gì, vô tình hoặc giả bộ quên đi điều gì?
Ở khúc cuối của hành trình, sẽ có người điềm tĩnh, hoặc vội vàng nhận ra, dường như không ai hài lòng với những gì mình có, kể cả những người hạnh phúc nhất? Bởi ngay cả những người hạnh phúc nhất, có phải cũng sẽ tò mò buồn đau có hình thù gì, mùi vị ra sao? Trống rỗng và cô độc là cảm giác thế nào?
Hoặc thứ hạnh phúc ta có, có thực sự ý nghĩa, hay cũng là một bi kịch?
Những chập chờn ấy, tất cả đột ngột kéo đến với mình sáng nay, giữa những tiếng chim lích chích, tiếng còi xe, và nhịp điệu của “Ngây thơ như sớm mai, từng trải như biển cả”…
Mình đã nghĩ về câu hỏi này suốt một thời gian dài, ám ảnh, thất vọng vì chẳng thể trả lời (trong khi mình là một người thích mọi thứ ngăn nắp, gọn gàng và rõ ràng thế nào). Nhưng sáng nay, khi nghĩ về ý nghĩa cuộc sống, mình đồng thời đã nghĩ về Einstein, và Thuyết tương đối của ông, nhưng theo một nghĩa khác.
Nếu tới thời gian và không gian còn bị bẻ cong, thì có điều gì là tuyệt đối ở thế giới này không Linh? Thực sự, cuộc sống có ý nghĩa như ta nghĩ hay không? Bông hoa hồng sẽ luôn ở đó, chỉ là Hoàng tử bé không nhận ra? Hay phải tới khi Hoàng tử bé lựa chọn bông hoa hồng như đại diện cho tình yêu, thì loài hoa ấy mới có ý nghĩa? Còn lại, bông hoa sẽ sống một cuộc đời phía hoài, có phải không?
Khi sáng nay ta nói ý nghĩa cuộc sống của ta, là quyền được lựa chọn giữa việc “mua lấy thời gian” của chính mình – và tự do trong những suy tưởng về ý nghĩa – thì đó là cuộc mới sống ý nghĩa? Nhưng ngày mai, ý nghĩa cuộc sống của ta, là theo đuổi một sứ mệnh nào đó, như giúp đỡ được cuộc đời ai đó “khai sáng”, thay đổi, thì ý nghĩa về việc ta dành thời gian cho người khác, chứ không phải để bồi đắp chính ta, có còn ý nghĩa?
Và những đứa bé, như Khôi, như con của bạn, như chính chúng ta ngược lại những ngày thơ ấu, khi chưa thể nào biết ý nghĩa cuộc sống của mình là gì, thì những khoảng thời gian đó, sẽ là vô ích hay sao?
Cuộc sống và những câu trả lời sẽ trở nên ý nghĩa hơn, khi ta phải thực sự trải qua thống khổ, chết đi sống lại, đủ đầy thăng trầm hoặc mất đi tất cả để nhận ra điều gì có ý nghĩa – mới là quý giá?
Hay khi vẫn đang bình yên, thanh thản, và sớm nay một trái táo rơi xuống đầu, hay một cơn gió thoảng qua đem mùi vị của ký ức; ta bàng hoàng và may mắn nhận ra có những điều, chẳng cần phức tạp hay khó khăn, mà giản dị và ngay cạnh bên; thì điều đó bớt quý giá đi chăng?
Đâu sẽ là những quyết định hệ trọng khiến cuộc đời ta, hay thế giới thay đổi? Đâu sẽ là những quyết định chẳng thay đổi bất cứ điều gì, dù chỉ đôi chút?
Linh không biết. Linh thật sự không biết.
Nhưng có một điều này, Linh biết.
Rằng từ hôm nay trở đi, Linh không còn phải gồng mình đi tìm ý nghĩa nào đó cho cuộc sống này nữa, mà lựa chọn dốc hết trái tim để sống, sống hết mình mỗi phút giây, vậy thôi.
Cuộc sống này vẫn ở đó, dù ta có mặt, hay mất đi, và tự nó sẽ luôn là chính nó, là chính cuộc sống này, không cần ta phải gắn cho nó một ý nghĩa nào.
Và ở mỗi khoảnh khắc, ta sẽ lựa chọn lấy cho chính mình một điều, chỉ một điều thôi quan trọng nhất – thứ ta thực sự muốn tới mức muốn cả vũ trụ giúp đỡ, thì đó là ý nghĩa cuộc sống, nhưng của ta, chứ không phải của người khác, hay của cuộc sống.
Ngày mai, hay năm sau, hoặc mười, năm mươi năm sau, dù điều ta lựa chọn là ý nghĩa cuộc sống ta theo đuổi, khác với hôm nay, hay vẫn là điều đó, thì mặt trời kia vẫn mọc, gió vẫn thổi, sóng vẫn vỗ từng lớp theo thủy triều, và ở đâu đó, có cánh bướm lại đập, và một cơn bão ở phía địa cầu đối diện có thể lại xuất hiện… Tất cả những việc ấy, ta có thể góp phần thay đổi, hoặc không, không một ai biết.
Hemingway như từ quá khứ, trong những cuộc “Hội hè miên man” của ông dừng lại, nheo mắt tinh quái và ghé tai thì thầm với mình:
“Linh, tất cả những gì cô cần, là viết một câu chân thật!”
Mình quay sang bên cạnh, Khôi đã thức dậy từ bao giờ, mở to đôi mắt chăm chú nhìn mẹ, dụi đầu vào lòng mẹ nói khẽ:
“Mẹ dừng lại để chơi với Khôi nhé”.
“Mẹ không biết!”.
Mình trả lời không mà nhận ra, không biết mình muốn nói với Khôi, hay vô thức đáp lại Hemingway.
Một cảm giác nhẹ nhõm và mơ màng xuất hiên và ở lại từ lúc nào, mình không hay…
Chỉ biết, có một cảm giác khó gọi tên, nhưng dễ chịu, tựa Nhà giả kim khi nhận ra, điều mình tìm kiếm bấy lâu nay, thực ra đã luôn ở đó.
Và mình chỉ đơn giản, như lời Hemingway nhắc, viết ra những lời chân thật này – tại “What Matters” – nơi một lần nữa nếu đã định viết ra, luôn là những điều “matters”, vậy thôi.
Mình ôm Khôi vào lòng, vuốt ve gương mặt bé thơ yêu dấu và đưa Khôi đi học. Còn lại một mình, có một cuộc hẹn hò đang đợi sáng nay, mình chọn chiếc áo “Em bé Mona Lisa”- và tâm hồn như một bài viết đã chia sẻ, hy vọng đủ tỉnh táo, nhưng không thiếu “trẻ thơ” để tiếp tục hành trình với cuộc đời này.
Một cuộc đời chắc ngắn ngủi, nhưng luôn mến thương. (Life’s short, but always lovely!)
Ngoài kia, mưa tạnh, và trời đã sáng từ khi nào?
Còn bạn thì sao, ý nghĩa cuộc sống với bạn, là gì?
Linh Đàm
—————————————————–
Bài viết thuộc Series What Matters – Lên sóng định kỳ vào 9PM thứ Tư, thứ Bảy, Chủ nhật hàng tuần, chia sẻ các câu chuyện về Marketing, Nghệ thuật, Cuộc sống tới 30.000 độc giả. Chuyên mục do Ekip Linhdam.Co ra mắt ngày 01.02.2023- dự án đặc biệt của Blog từ 2023. Chào đón chia sẻ của độc giả.
Riêng với chia sẻ vì mục đích thương mại, đăng bài trên báo mà chưa có sự đồng ý của tác giả là KHÔNG ĐƯỢC PHÉP. Quý đối tác/bạn đọc có nhu cầu tham khảo về dịch vụ hoặc cơ hội hợp tác/tài trợ với Linh trong những sản phẩm tương tự bài viết này, vui lòng tham khảo tại đây.