Work-life balance/Integration: Cân bằng hay hài hòa công việc- cuộc sống?

Bạn có thấy hình ảnh về một đồng nghiệp hay một người luôn trong trạng thái thảnh thơi quen thuộc? Người vẫn điềm đạm trả lời email của bạn, nhanh chóng, hiệu quả, đối diện những áp lực nhẹ nhàng bình tĩnh. Và dường như họ cũng có một cuộc sống cá nhân giàu có, những sở thích thú vị đồng thời cả một thế giới ngoài công việc.

Bạn có tò mò họ làm nó như thế nào?

Họ có thể đang áp dụng hài hòa giữa công việc và cuộc sống. Khoan, bạn mới chỉ nghe đến cân bằng giữa công việc và cuộc sống cơ mà?

Cân bằng, hay hài hòa?

Tất cả chúng ta đều đã quen với khái niệm “Work Life Balance” – cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Đó là một thuật ngữ được các công ty có phần lạm dụng khi mô tả về văn hóa doanh nghiệp. Đó đồng thời là điều mà nhiều người trong chúng ta phấn đấu: sự cân bằng hoàn hảo giữa công việc và cuộc sống.

Đã khoảng bốn mươi năm kể từ khi thuật ngữ này được sử dụng lần đầu tiên. Kể từ đó, nó đã được sử dụng rộng rãi để chỉ mọi thứ, từ nhu cầu giải trí nhiều hơn hoặc dành thời gian cho gia đình để chăm sóc bản thân.

Gần đây, đã có nhiều chỉ trích với khái niệm này khi nói rằng nó tạo ra sự tách biệt giả tạo giữa công việc và cuộc sống, như thể công việc không phải là một phần của cuộc sống (trong khi nó là phần rất quan trọng, ít nhất 1/3 thời gian của chúng ta trong ngày, và tất nhiên, 1/3 còn lại là ngủ!). Nhiều ý kiến khác cho rằng khái niệm này không chính xác ngụ ý một phương trình tổng bằng không, trong đó cuộc sống sẽ mất đi khi bạn đang làm việc và ngược lại.

Đặc biệt trong bối cảnh thế giới hiện nay, khi tại nhiều công ty, tình trạng làm việc tại nhà đã được áp dụng gần 1 năm nay, viễn cảnh về “work life balance” càng trở nên khó khả thi. Nhà bếp, phòng ngủ, phòng khách của mọi người bỗng trở thành văn phòng bất đắc dĩ và với những người chưa cân bằng được công việc và cuộc sống gia đình, điều bình thường mới này rõ ràng là một thách thức đặc biệt đối với cả chủ doanh nghiệp lẫn người đi làm.

Bên cạnh đó, ý tưởng về việc thay vì cân bằng “work life balance”, hòa hợp giữa công việc và cuộc sống “work life intergration” bắt đầu được cân nhắc, nơi công việc và cuộc sống được kết hợp chặt chẽ cả về mặt vật lý lẫn tinh thần, tức là cách tiếp cận với giờ làm việc linh hoạt và các cách thức làm việc trên nền tảng kỹ thuật số. Theo trường kinh doanh HAAS của UC Berkeley, hòa hợp giữa công việc và cuộc sống là cách tiếp cận tạo ra sự hài hòa giữa các khía cạnh trong định nghĩa của cuộc sống: công việc, gia đình, cộng đồng, hạnh phúc cá nhân và sức khỏe. Cách tiếp cận này nhấn mạnh những trục xoay nhẹ nhàng hơn là ranh giới cứng nhắc giữa các lĩnh vực khác nhau của cuộc sống.

Michelle Marquez, Phó trưởng khoa Quản trị và Nhân sự tại HASS, giải thích: “Sự kết hợp giữa công việc và cuộc sống tạo ra một tư duy cho phép một cá nhân nhìn vào bức tranh lớn và sự tương tác hiệp đồng của tất cả các thành phần này. “Không có cảm giác các yếu tố cạnh tranh trong công việc và cuộc sống phải được phân bổ đồng đều.”

Công việc có thể thực hiện trên các thỏa thuận hợp đồng thay vì hợp đồng lao động hoặc làm việc tự do đang trở nên phổ biến trong “Nền kinh tế Gig” hơn bao giờ hết. Hài hòa giữa cuộc sống và công việc lấy coi người làm trọng tâm và tập trung vào sự toàn diện trong các khía cạnh sức khỏe của người nhân viên, thay vì xem họ chỉ đơn thuần là “công nhân” khi họ đang làm việc mà không xét đến nhu cầu của người đó ngoài công việc.

Một cách ngắn gọn: Cân bằng giữa công việc và cuộc sống tìm cách đạt được trạng thái lý tưởng, nơi công việc và cuộc sống của bạn cùng tồn tại và phát triển riêng biệt; kết hợp giữa công việc và cuộc sống là mang công việc và cuộc sống đến gần nhau hơn. Đó là vẻ đẹp của sự hòa nhập giữa công việc và cuộc sống. Nó mang lại cho mọi người cơ hội để sáng tạo và xác định các khả năng mới để làm cho mọi thứ tốt hơn trên tất cả các lĩnh vực của cuộc sống của họ.

Tại sao nên dịch chuyển từ cân bằng sang hài hòa?

Với những nhân viên có khả năng định hình phong cách làm việc của riêng mình, sự linh hoạt do hài hòa công việc và cuộc sống mang lại là lựa chọn lý tưởng. Với những người vừa đi làm vừa có trách nhiệm chăm sóc gia đình, cha mẹ già và các hoạt động khác, có vẻ như đây là cách tốt nhất để làm tất cả.

Hài hòa giữa công việc và cuộc sống là sự tổng hợp có khả năng mang lại những lợi ích dài hạn đối với sức khỏe của người lao động, cuối cùng dẫn đến hài lòng hơn với công việc, tăng mức độ gắn kết của nhân viên và giảm tỷ lệ chuyển việc… tất cả khiến khái niệm này trở nên phổ biến với các chuyên gia nhân sự và nhà quản lý.

Trước sự thay đổi do đại dịch toàn cầu, điều quan trọng hơn bao giờ hết là các nhà tuyển dụng phải truyền cảm hứng để người lao động áp dụng hòa hợp công việc và cuộc sống nhiều hơn. Tất cả chúng ta đều đang trải qua những thử thách khi làm việc tại nhà với những “đồng nghiệp” mới, có thể là bạn cùng phòng, vợ, chồng, ba, mẹ, con cái, người thân hay thậm chí thú cưng. Tại sao không dành thời gian để khiến trải nghiệm đầy thử thách này trở nên bình thường, thậm chí thú vị hơn?

Gần đây, việc những cuộc gọi Zoom trong đó người tham gia vẫn ôm con trên tay hay cho con bú trong những cuộc họp kéo dài không còn là điều xa lạ. Bộ phận Nhân sự hay lãnh đạo công ty nên khuyến khích và tạo điều kiện cho những điều này. Tha vì chỉ trích cha mẹ khi con cái làm gián đoạn cuộc họp, hãy mời các thành viên tham gia giới thiệu về con cái của họ, không chỉ thể hiện rằng bạn đề cao những trải nghiệm cá nhân của mỗi người mà đồng thời ghi nhận những nỗ lực của từng cá nhân.

Đúng vậy, tất cả chúng ta đều muốn cố gắng duy trì ranh giới nghề nghiệp, chẳng hạn như không thực hiện cuộc gọi video của bạn trong bộ đồ ngủ khi vẫn trên giường, nhưng nhà tuyển dụng có thể tạo cơ hội giúp người lao động bình thường hóa việc hòa hợp giữa cuộc sống cá nhân và nghề nghiệp của họ.

Làm thế nào công ty và quản lý có thể dịch chuyển văn hóa từ cân bằng sang hài hòa?

Hòa hợp giữa công việc và cuộc sống hoàn toàn có thể đạt được khi người sử dụng lao động hỗ trợ cả ba nhu cầu tâm lý của nhân viên như được gợi ý bởi Lý thuyết Tự quyết định. Lý thuyết Tự quyết định là một khuôn khổ để nghiên cứu về động lực và cá tính của con người, trong đó đặt ra ba mong muốn tâm lý mà con người cần để tỏa sáng:

Tự chủ – ý thức về sự hết lòng
Năng lực – ý thức về việc làm chủ
Liên quan – cảm giác thuộc về

Hầu hết mọi người nhận thấy nhu cầu tự chủ và liên quan của họ trong cuộc sống cá nhân của họ và nhu cầu về năng lực trong công việc. Nhưng nếu cả ba mong muốn được tìm thấy cùng nhau, nó sẽ dẫn đến một cuộc sống viên mãn hơn tại nơi làm việc và ở nhà. Và nhân viên của bạn sẽ bắt đầu tỏa sáng mạnh mẽ hơn.

Linh hoạt về giờ giấc làm việc: Phương pháp này sẽ không hiệu quả nếu bạn khăng khăng rằng nhân viên của bạn làm việc theo giờ. Điều đó có thể không thể tránh khỏi trong một số vai trò hoặc ngành nghề, nhưng nếu doanh nghiệp của bạn có thể cung cấp thời gian làm việc linh hoạt, thì hãy làm như vậy.
Thiết lập ranh giới: Sự hòa nhập giữa công việc và cuộc sống không cho phép các nhà quản lý có quyền kêu gọi nhân viên 24/7. Đảm bảo trấn an các thành viên trong nhóm rằng phương pháp này sẽ không bị lạm dụng.
Cung cấp công nghệ phù hợp: Nếu mọi người làm việc từ xa, họ sẽ cần bộ công cụ để làm việc đó. Cho phép các thành viên trong nhóm của bạn mang máy tính xách tay hoặc thiết bị thích hợp khác về nhà hoặc ra khỏi nơi làm việc với các biện pháp bảo vệ thích hợp.

Tất nhiên, có những tổ chức mà sự kết hợp giữa công việc và cuộc sống có thể không thực tế vì nhiều lý do. Trong những trường hợp như vậy, các nguyên tắc cân bằng giữa công việc và cuộc sống được áp dụng.

Nếu người quản lý có thể hỗ trợ nhu cầu của người lao động trong tất cả các khía cạnh, họ sẽ bắt đầu cảm thấy tự chủ, có năng lực và cảm giác thuộc về, do đó sẽ thực sự hòa nhập giữa công việc và cuộc sống.

Còn với chính những người lao động?

Một lưu ý là với một số doanh nhân có phong cách nghiệm công việc, với danh sách “việc cần làm” trải dài vô tận, khả năng cám dỗ để lấp đầy mọi ngóc ngách của cuộc sống bằng công việc mà không ưu tiên cho sức khỏe, bản thân, cộng đồng và gia đình là rất cao. Họ có thể kết hợp công việc vào mọi lĩnh vực của cuộc sống nhưng lại không tích hợp cuộc sống vào công việc. Như Stephen Covey đã viết trong tác phẩm kinh điển First Things First của mình, “Một số người trong chúng ta đã quá quen với cơn sốt adrenaline trong việc xử lý các cuộc khủng hoảng đến mức chúng ta trở nên phụ thuộc vào nó để có cảm giác phấn khích và tràn đầy năng lượng.“

Vậy với mỗi cá nhân, điều quan trọng bạn cần lưu ý là:

1. Biết sự hòa nhập giữa công việc và cuộc sống có ý nghĩa như thế nào đối với bạn

Giống như tất cả các thay đổi lớn, điều quan trọng là phải có mục tiêu rõ ràng. Marquez nói: “Sự hòa nhập giữa công việc và cuộc sống sẽ không giống nhau đối với mọi người,” vì vậy bạn cần biết chính xác khái niệm này có ý nghĩa như thế nào đối với cá nhân bạn:

Nó sẽ giúp bạn có nhiều thời gian hơn cho các dự án sáng tạo?
Nó sẽ làm giảm căng thẳng mà bạn cảm thấy khi rời khỏi công việc?
Nó sẽ giúp bạn chăm sóc hoặc kết nối với bạn bè hoặc thành viên trong gia đình tốt hơn?
Nó có dành thời gian cho việc chăm sóc bản thân trong ngày làm việc không?

Hiểu rõ những gì bạn đang hướng tới. Nếu bạn cần liên hệ với nhà tuyển dụng về những thay đổi mong muốn của mình (như lịch trình linh hoạt hơn hoặc sắp xếp công việc từ xa), hãy chuẩn bị sẵn các đề xuất chứ không chỉ yêu cầu hoặc phàn nàn. Có mục tiêu trong đầu cũng sẽ giúp bạn kiểm tra lại bản thân để xem liệu thử nghiệm tích hợp giữa công việc và cuộc sống của bạn có hoạt động hay không.

2. Tạo lịch trình.

Để đảm bảo rằng bạn thực sự dành thời gian trong ngày để tập trung vào các ưu tiên ngoài công việc, hãy ghi những điều này vào lịch của bạn. Mặc dù có thể cảm thấy kỳ lạ khi chính thức lên lịch cho các hoạt động như “bữa tối gia đình” hoặc “tập luyện tại phòng tập thể dục”, nhưng làm như vậy sẽ có nhiều khả năng những hoạt động này thực sự xảy ra.

3. Phối hợp với người quan trọng và gia đình của bạn.

Nếu bạn có đối tác, hãy đảm bảo rằng lịch trình của bạn bổ sung cho người ấy và bạn đang ưu tiên những nhu cầu lớn nhất của gia đình mình. Sự hòa nhập giữa công việc và cuộc sống nên cuộc sống gia đình của bạn trở nên phong phú và suôn sẻ hơn chứ không còn vất vả hơn.

4. Chủ động giữ cam kết với một số ranh giới.

Ngay cả người tích hợp thực tế nhất của công việc và cuộc sống cũng cần thời gian để thực sự rút khỏi trách nhiệm công việc. Tâm trí và cơ thể của bạn cần được nghỉ ngơi sau khi làm việc thường xuyên để nạp năng lượng. Dành thời gian mỗi ngày và mỗi tuần để ngăn chặn những suy nghĩ về công việc và tập trung hoàn toàn vào những người và hoạt động quan trọng nhất đối với bạn.

5. Dừng việc luôn cảm thấy tội lỗi

Cảm giác tội lỗi là một trong những trở ngại lớn nhất mà bạn cần phải vượt qua nếu muốn hòa nhập công việc và cuộc sống cá nhân. Mặc dù 67% người Mỹ rất muốn có thêm thời gian cho bản thân, nhưng cứ ba người thì có một người cảm thấy tội lỗi. Các chuyên gia cho rằng kỳ vọng rằng bạn phải luôn làm việc là điều bạn cần phải từ bỏ.

Marquez nói: “Tìm kiếm sự hòa nhập giữa công việc và cuộc sống không phải là điều gì đó nên được coi là xa xỉ hoặc là điều gì đó để cảm thấy tội lỗi. “Đó là một thành phần cần thiết của sức khỏe thể chất tổng thể, sức khỏe tinh thần, năng suất và sự tương tác của chúng ta.”

—————————————————–

Xét cho cùng, tất cả chúng ta đều muốn cuộc sống của mình trở nên phong phú với những công việc và mối quan hệ có ý nghĩa. Hòa hợp giữa công việc và cuộc sống, cũng giống như cân bằng giữa công việc và cuộc sống, là một khuôn khổ hữu ích để giúp chúng ta thực hiện điều này, dù để thực hiện được điều này không đơn giản. Và điều chắc chắn là không ai trong chúng ta sẽ làm điều này một cách hoàn hảo, nhưng với sự luyện tập và học cách ưu tiên, chúng ta có thể tiến gần hơn một chút đến việc cố gắng có tất cả.

Chúc bạn luôn tận hưởng mọi khía cạnh của cuộc sống, hài hòa, dù không phải lúc nào nó cũng cân bằng tuyệt đối hay hoàn hảo!

Linh Đàm